علل خشونت و پرخاشگري در كودكان
علل خشونت و پرخاشگري در كودكان ۱. الگو پذيري كودكان از والدين
٢.كودكان ناكام پرخاشگر مي شوند
۳. اضطراب و پرخاشگري
۴. پرخاشگري، نشانه‌اي از تضادهاي دروني
۵. پرخاشگري و افسردگي
۶. پرخاشگري؛ بيماري‌ها؛ مصرف دارو
۷. خشونت و مدرسه
۱. الگو پذيري كودكان از والدين
يكي از دلايل بسيار مهم پرخاشگري در كودكان يادگيري است. يعني كودكاني كه الگوهاي رفتاري پرخاشگرانه داشته اند، همانند الگوهاي خود رفتار مي كنند. چنانچه پدر يا مادري خلق و خويي عصباني و پرخاشگر داشته باشند، مسلماً فرزندشان نيز پرخاشگر خواهد شد. اين رفتار توسط كودك ياد گرفته مي شود. از آنجا كه كودكان با والدين همانند سازي مي كنند، بنابراين بسياري از رفتارهاي پدر و مادر ناخودآگاه توسط فرزندان فرا گرفته مي شود. توضيح اين كه فرايند همانند سازي كاملاً ناخودآگاه صورت مي پذيرد.
نكته ديگر اين كه حتماً لازم نيست والدين با خودِ كودك پرخاشگري كرده باشند؛ چنانچه او شاهد رفتارهاي خشونت بار پدر و مادر با افراد ديگر نيز باشد، اين گونه رفتار را فرامي گيرد. بنابراين كودكان از طريق مشاهده، رفتارهاي والدين را مي آموزند.
بر اين نكته مي توان تأكيد كرد كه كودكان با چشمان خود مي آموزند؛ يعني آن چه را مشاهده مي كنند، ياد مي گيرند؛ حتي اگر آن رفتار به طور مستقيم در مورد خود آنها صورت نگيرد.
۲. كودكان ناكام پرخاشگر مي شوند
ناكامي يكي از مسائلي است كه به پرخاشگري مي انجامد. وقتي كودك به هدف خود دست نيابد و ناكام شود، يكي از رفتارهايي كه از او سر مي زند پرخاشگري است.
۳. اضطراب و پرخاشگري
كودكان مضطرب نمي توانند كودكان آرامي باشند. آنها رفتارهايي پرخاشگرانه از خود بروز مي دهند؛ البته بلافاصله پشيمان مي شوند و از والدين خود عذرخواهي مي كنند. اگر از كودك مضطرب بپرسيم كه چرا پرخاش مي كني و عصباني هستي؛ خواهد گفت نمي دانم.؛ يا خواهد گفت دست خودم نيست.
۴. پرخاشگري، نشانه‌اي از تضادهاي دروني
گاهي كودكان در دوگانگي و تضادهاي دروني قرار مي گيرند. يا بهتر بگوييم، گاهي بر سر دو راهي‌هايي گير مي كنند و نمي دانند كدام راه را انتخاب كنند؛ و اين حالت آنها را دچار تعارض، اضطراب و خشم مي كند. مثلاً كودكي كه دوست دارد نزد مادرش در منزل بماند و از طرفي وقتي مي بيند تمام كودكان به مدرسه مي روند، همزمان تمايل به مدرسه رفتن نيز دارد، دچار دوگانگي مي شود. به كودكان خود كمك كنيم كه در دو راهي‌هاي زندگي، مدتي طولاني قرار نگيرند. آنها بايستي به سرعت و با دقت درست ترين كار را انجام دهند.
۵. پرخاشگري و افسردگي
پرخاشگري و كج خلقي در كودكان چنانچه با علامت‌هاي ديگر همراه باشد، مي تواند نشانه اي از افسردگي باشد كه در اين صورت لازم است شرايط زندگي كودك تمام و كمال مورد بررسي قرار گيرد.
۶. پرخاشگري؛ بيماري‌ها؛ مصرف دارو
بعضي از بيماري‌ها به مصرف دارو نياز دارد و ممكن است از عوارض جانبي داروها كج خلقي و رفتارهايي باشد كه خشونت را بر مي انگيزند.
۷. خشونت و مدرسه
گاهي كودكان در مدرسه قرباني خشونت مي شوند؛ و اين قرباني شدن باعث مي شود كه خود آنها نيز عامل خشونت شوند
عواملي كه به خشونت در مدرسه مي انجامند، عبارت اند از:
وقتي كودكي توسط دانش آموزان ديگر مورد تمسخر قرار گيرد
وقتي كودكي توسط دانش آموزان ديگر كتك بخورد و قادر به دفاع از خود نباشد.
وقتي كودكي هميشه از مشاجرات فرار مي كند و حتي در مواقعي به گريه متوسل مي شود.
وقتي كودكي مرتب اشيا، وسايل و پول خود را گم مي كند.
وقتي كودك از لحاظ ظاهري (پارگي لباس و يا نامناسب بودن آن) مورد تمسخر قرار مي گيرد.
خجالتي بودن و سكوت مكرر در كلاس.
افت تحصيلي، افسردگي و ناراحت بودن.
اين عوامل كودك را قرباني خشونت ديگران مي كند و خود كودك نيز عامل خشونت مي شود و رفتارهاي پرخاشگرانه از او سر خواهد زد.
